Το πρώτο αειφόρο σχολείο στην Ελλάδα

Οι κάτοικοι της περιοχής το ονομάζουν «πράσινο σχολείο», καθώς οι στέγες του καλύπτονται σχεδόν πλήρως με γκαζόν. Στη μία πλευρά του, τη μεσημβρινή, κυριαρχεί η παρουσία των φυτών. Είναι ένα σχολείο που αγαπά και σέβεται το περιβάλλον.
 Το 6ο νηπιαγωγείο του Παλαιού Φαλήρου είναι το πρώτο βιοκλιματικό σχολείο που λειτουργεί εδώ και 6 μήνες στη χώρα μας.

Να δούμε, όμως, πώς λειτουργεί το έξυπνο σχολείο και σε τι διαφέρει από τα συμβατικά. Τόσο λοιπόν το συγκεκριμένο όσο κι αυτά που θα δημιουργηθούν:

1. Παράγουν ηλεκτρική ενέργεια μέσω φωτοβολταϊκών συστημάτων που εγκαθίστανται στην ταράτσα τους.

2. Το ρεύμα που παράγουν τα φωτοβολταϊκά συσσωρεύεται σε μία μπαταρία κι από εκεί διοχετεύεται στη ΔΕΗ.

3. Διαθέτουν αισθητήρες διοξειδίου του άνθρακα για αναβάθμιση και καθαρισμό του αέρα στις σχολικές τάξεις.

4. Έχουν ειδικούς αυτοματισμούς, ώστε ο φωτισμός να μειώνεται ή να αυξάνεται ανάλογα με την εξωτερική ηλιοφάνεια, ενώ τα φώτα αναβοσβήνουν αυτόματα με φωτοκύτταρα.

5. Τις πολύ ψυχρές μέρες το κτίριο θερμαίνεται με φυσικό αέριο.

    

Αειφορία - Αειφόρα σχολεία του κόσμου

«Αειφορία (ή αειφόρος ανάπτυξη) είναι εκείνη που επιτρέπει στις σημερινές γενιές να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους, χωρίς όμως να θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα των επόμενων γενιών να ικανοποιήσουν τις δικές τους».

(World Commission on Environment and Development, 1987)

Ακολουθεί  μέρος της ομιλίας για το ‘Αειφόρο σχολείο του Mέλλοντος’ του Χέρμαν Χερτζμπέργκερ, του  διάσημου Ολλανδού αρχιτέκτονα, του οποίου διάσημα εκπαιδευτήρια παγκοσμίως φέρουν την υπογραφή του.

Ορισμένα σημεία από τις τοποθετήσεις του «κοινωνιολόγου» αρχιτέκτονα:

* Σήμερα υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός κτηρίων τα οποία είναι ωραία αισθητικά, αλλά δυστυχώς χωρίς νόημα. Κάποτε συνέκρινα την αρχιτεκτονική με το ποδόσφαιρο. Οι αρχιτέκτονες είναι σαν τους αστέρες του ποδοσφαίρου, τεχνικά άρτιοι και ευφυείς αλλά χωρίς τέρματα στα οποία θα πρέπει να στείλουν την μπάλα. Η αειφορία μπορεί να αποτελέσει στόχο.

* Ένα αειφόρο σχολείο, εκτός από «μηδενική ενέργεια», η οποία έχει να κάνει με καθαρά τεχνικά χαρακτηριστικά (δεν περιλαμβάνονται φυσικά τα πολλά ψεύτικα αλλά δημοφιλή «πράσινα» τεχνάσματα), έχει και άλλες προϋποθέσεις, όπως το να μην αναλώνουμε χώρο για πράγματα τα οποία μπορούν να καλυφθούν με άλλους τρόπους.

Στο αειφόρο σχολείο, όλος ο χώρος θα πρέπει να είναι κατάλληλος για μάθηση, επομένως δεν πρέπει να υπάρχουν διάδρομοι ή άλλοι ανάλογοι χώροι. Η αειφορία βασίζεται στο μοίρασμα και στη χρήση όλων των πραγμάτων όσο καλύτερα και για όσο περισσότερο γίνεται. Αυτό προϋποθέτει ποιότητα και ικανότητα. Η ικανότητα και το μοίρασμα είναι για μένα επομένως οι λέξεις - κλειδιά.

* Όταν σχεδίαζα τα πρώτα μου σχολεία, οι χρήστες ήταν πηγή έμπνευσης και είχαν πολλές καλές ιδέες (φυσικά κυρίως για τον χώρο και όχι για την εξωτερική εμφάνιση). Σήμερα τα πάντα λειτουργούν (ή δε λειτουργούν) μέσω μάνατζερ που συγγράφουν επίσημα προγράμματα, νούμερα και στοιχεία. Για την ακρίβεια, ούτε ο διευθυντής του σχολείου (πόσο μάλλον οι δάσκαλοι) έχει οποιαδήποτε επιρροή στον σχεδιασμό. Αυτό δε δημιουργεί απλώς μια απόσταση, αλλά και διαρκείς διαμάχες για όλα τα θέματα.

* Οι δάσκαλοι πρέπει να είναι αισιόδοξοι κάτω από όλες τις συνθήκες και πρέπει να πιστεύουν ότι οι νεότερες γενιές που ασχολούνται με διαφορετικές προσεγγίσεις και μέσα θα τα καταφέρουν. Πείτε αυτό που ξέρετε και αυτό που πιστεύετε, αλλά μην πείτε ποτέ στους νεότερους τι πρέπει να κάνουν και τι όχι. Προσπαθήστε να γίνετε κι εσείς μαθητές.

* Η αειφορία δεν έρχεται σε καμία περίπτωση σε αντίθεση με τις ανθρώπινες σχέσεις. Τα σημερινά καίρια ζητήματα συμβαδίζουν με την αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, η οποία είναι χωρίς αμφιβολία αποτέλεσμα της καταναλωτικής νοοτροπίας, που βασίζεται στον πλούτο, την αφθονία και την αναλγησία. Οι ανθρώπινες σχέσεις και οι κοινωνικές δομές καταστρατηγούνται από αυτή τη συμπεριφορά, μέσα στην οποία η σημασία του ατόμου τονίζεται υπερβολικά. Ένας αειφόρος κόσμος προϋποθέτει έναν κόσμο με περισσότερη συμπόνια, λιγότερη σπατάλη και την αρχή του να μοιράζεσαι.